Χειμωνιάτικη φυτοπροστασία ελιάς

Συμβουλές προς ελαιοπαραγωγούς για την πρόληψη και αντιμετώπιση της καρκίνωσης των δέντρων, της καπνιάς και των λειχήνων, των ξυλοφάγων εντόμων, τη διαχείριση των ζιζανίων.

Ιδιαίτερα χρήσιμες είναι οι οδηγίες που εξέδωσε, με τεχνικό του δελτίο, το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Ηρακλείου: 

ΚΑΡΚΙΝΩΣΗ 

Ασθένεια ̟που οφείλεται σε βακτήριο και εκδηλώνεται µε το σχηµατισµό εξογκωµάτων (καρκινωµάτων) στα κλαδιά, στους µεγάλους κλάδους, στον κορµό και σπανιότερα στα φύλλα. Το βακτήριο µεταφέρεται από τα υπάρχοντα καρκινώµατα σε µη επουλωµένες πληγές. Νέες µολύνσεις προκαλούνται όταν επικρατεί υγρός ή βροχερός καιρός. Η ποικιλία Κορωνέικη είναι ιδιαίτερα ευπαθής στο βακτήριο. 

Οδηγίες: Κατά το κλάδεµα να αφαιρούνται τα κλαδιά µε τους χαρακτηριστικούς όγκους, να αποµακρύνονται και να καίγονται ιδιαίτερα στα νεαρά δέντρα όπου η ασθένεια εξελίσσεται πιο γρήγορα. Το κάψιµο των κλαδιών απαγορεύεται κατά τους θερινούς µήνες. 

⇒Αποφεύγετε να κλαδεύετε µε υγρό ή βροχερό καιρό. Τα εργαλεία κλαδέµατος πρέπει να απολυµαίνονται και οι µεγάλες τοµές να καλύπτονται µε πυκνό βορδιγάλειο πολτό. 

⇒Στους προσβεβληµένους ελαιώνες, µετά το κλάδεµα να ακολουθεί άµεσα προλη̟τικός ψεκασµός µε χαλκούχα σκευάσµατα (βορδιγάλειος πολτός, οξυχλωριούχος χαλκός, υδροξείδιο του χαλκού, τριβασικός θειικός χαλκός). Η επέµβαση αυτή είναι απαραίτητη στις περιοχές που συμβαίνουν ανοιξιάτικοι παγετοί ή χαλαζοπτώσεις. 

ΞΥΛΟΦΑΓΑ ΕΝΤΟΜΑ: ΣΚΟΛΥΤΕΣ (Φλοιοφάγος & φλοιοτρίβης) 

Οδηγίες: Προκαλούν ξηράνσεις λεπτών κλαδιών, καχεκτική βλάστηση, µικρή καρποφορία και ξήρανση µεγαλύτερων κλάδων όταν αυξάνεται η ένταση της προσβολής. Προσβάλουν κυρίως τα εξασθενηµένα δένδρα (φλοιοτρίβης) και αναπαράγονται στα κοµµένα και παρατηµένα κλαδιά. 

Αντιµετωπίζονται κυρίως µε καλλιεργητικά µέτρα: 

⇒Έγκαιρη αφαίρεση των προσβεβληµένων ξηρών και ηµίξηρων κλάδων µε άµεση αποµάκρυνση και καταστροφή, το αργότερο µέχρι τέλη Μαρτίου. Σκοπός είναι να αποµακρυνθούν τα έντοµα που φιλοξενούνται πριν προλάβουν να γεννήσουν την άνοιξη. 

⇒Προσβεβληµένα κλαδιά που αποθηκεύονται ως καύσιµη ύλη µεταφέρουν τα έντοµα. 

⇒Ενίσχυση της ζωηρότητας των ελαιοδέντρων µε κλάδεµα, άρδευση και λίπανση. 

ΚΑΠΝΙΑ & ΛΕΙΧΗΝΕΣ 

Οδηγίες: Αναπτύσσονται σε ελαιώνες υγρών περιοχών και σε δέντρα µε πυκνή βλάστηση. Η καπνιά είναι µύκητας που αναπτύσσεται πάνω στα µελιτώδη εκκρίµατα εντόµων, κυρίως του λεκανίου και καλύπτει φύλλα και κλαδιά, ενώ οι λειχήνες (στρώµα κιτρινοπράσινου χρώµατος) αναπτύσσονται κυρίως σε κορµούς και βραχίονες. 

⇒Κοινή αντιµετώpιση γίνεται µε κατάλληλο κλάδεµα για επαρκή αερισµό και φωτισµό στο εσωτερικό των δέντρων. 

⇒Έγκαιρη αντιµετώπιση των κοκκοειδών περιορίζει την ανάπτυξη της καπνιάς. 

⇒Ψεκασµοί µε χαλκούχα σκευάσµατα κατά τη διάρκεια του χειµώνα βοηθούν στην προστασία των δέντρων από την καπνιά και στην αποκόλληση των λειχήνων. 

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΖΙΖΑΝΙΩΝ 

♦Μην καταστρέφετε την ξινήθρα (Oxalis sp.) ∆εν είναι επιζήµιο ζιζάνιο καθώς δεν ανταγωνίζεται τις δενδρώδεις καλλιέργειες και περιορίζει την εµφάνιση άλλων ανταγωνιστικών ζιζανίων. 

♦Αποφεύγετε την καταστροφή των ζιζανίων πριν από τα τέλη Μαρτίου, ιδιαίτερα στις περιοχές που ενδηµεί η καλόκορη. Η διατήρηση της αυτοφυούς βλάστησης καθυστερεί τη µετακίνηση του εντόµου στις ανθοταξίες της ελιάς. 

♦Η µηχανική κατεργασία του εδάφους στους ελαιώνες δεν πρέπει να ξεπερνά σε βάθος τα 25 εκ. ώστε να αποφεύγονται οι τραυµατισµοί στις ρίζες. Στα επικλινή εδάφη υπάρχει κίνδυνος διάβρωσης, για αυτό να περιορίζεται στο ελάχιστο η εδαφική καλλιέργεια.